บทความ

วิธีเซ็ตเครื่องเสียง Live Sound ง่ายๆ สำหรับมือใหม่

โดย Millionhead ในวันที่ 16 พ.ค. 2568, 16:09 น.

image

Live Sound หรือระบบเสียงสด เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับงานแสดงดนตรีสด งานอีเวนต์ งานพูด หรือแม้แต่การจัดกิจกรรมขนาดเล็กในโรงเรียนหรือบริษัท สำหรับมือใหม่ที่เพิ่งเริ่มต้น บางครั้งอาจรู้สึกว่า "เครื่องเสียงมันยุ่งยากจัง" มีอุปกรณ์มากมาย สายไฟเต็มไปหมด ไม่รู้จะเริ่มจากตรงไหน
บทความนี้ Millionhead Pro-Audio จะพาคุณทำความเข้าใจ การเซ็ตระบบ Live Sound แบบง่ายๆ โดยใช้หลักการพื้นฐานที่เข้าใจไม่ยาก พร้อมเทคนิคเล็กๆ ที่ช่วยให้คุณเซ็ตเสียงได้ดีขึ้นอย่างมืออาชีพ
   1. รู้จักอุปกรณ์หลักในระบบ Live Sound
ก่อนจะเริ่มเซ็ต ต้องรู้จัก "ตัวละครหลัก" ของระบบเสียงสดก่อน ซึ่งโดยทั่วไปประกอบด้วย:
  • ไมโครโฟน (Microphone): รับเสียงจากนักร้องหรือเครื่องดนตรี
  • มิกเซอร์ (Mixer): รับสัญญาณเสียงจากไมค์/เครื่องดนตรี เพื่อปรับระดับเสียง อีคิว เอฟเฟกต์ ฯลฯ
  • อุปกรณ์ประมวลผลเสียง (ถ้ามี): เช่น Compressor, Equalizer, FX Processor
  • Power Amplifier (บางกรณีอาจอยู่ในลำโพงแล้ว): ขยายสัญญาณเสียงให้ดังพอขับลำโพง
  • ลำโพง (Speaker/PA System): ส่งเสียงออกสู่ผู้ฟัง
  • สายสัญญาณต่างๆ เช่น XLR, TRS, Speakon ฯลฯ
   Tip: ระบบที่ง่ายที่สุดสำหรับมือใหม่คือ ใช้ลำโพง Active (มีแอมป์ในตัว) เพื่อลดความซับซ้อน
 
   2. การเชื่อมต่อระบบแบบพื้นฐาน
ต่อไปนี้คือ ลำดับการเชื่อมต่อสัญญาณเสียง ที่ควรยึดไว้เสมอ:
  • Input – ไมโครโฟนหรือ DI Box ต่อเข้าสู่ช่องอินพุตของมิกเซอร์
  • Mixer – ปรับสัญญาณและส่งออกผ่าน Main Out หรือ Aux Send
  • Power Amp/Active Speaker – รับสัญญาณจาก Mixer แล้วขยายเสียง
  • Output – ส่งเสียงออกผ่านลำโพง
   ตัวอย่างการเชื่อมต่อง่ายๆ:
ไมค์ > XLR > Mixer
 
Mixer (Main Out) > XLR > ลำโพง Active
   Tip: ตรวจสอบเสมอว่าสายสัญญาณต่อแน่น และไม่เสียบผิดประเภท เช่น อย่านำสัญญาณจาก "Line Out" ไปเสียบ "Mic In" โดยตรง
 
   3. การตั้งค่า Gain และ Level อย่างถูกต้อง
การตั้งค่า Gain ไม่ใช่แค่ทำให้เสียงดัง แต่มันคือการทำให้ สัญญาณมีความชัดเจนโดยไม่ผิดเพี้ยน (Distortion)
 
✅ วิธีตั้ง Gain อย่างถูกต้อง:
  • ให้ผู้พูด/นักร้อง พูดหรือร้องตามจริง
  • หมุนปุ่ม Gain ขึ้นช้าๆ จนระดับเสียงเข้าอยู่ในโซน "เขียว/เหลือง" ของมิเตอร์
  • ห้ามให้สัญญาณ Peak หรือแดงบ่อยๆ เพราะนั่นคือสัญญาณ Overload
   Tip: เปิดฟังผ่านหูฟังของ Mixer จะช่วยให้ได้ยินรายละเอียดดีกว่า
 
   4. การปรับ EQ เบื้องต้น
EQ (Equalizer) คือการปรับย่านเสียง (ทุ้ม กลาง แหลม) ให้เหมาะสมกับแหล่งเสียงและลำโพง
 
   หลักการง่ายๆ:
  • เสียงพูด/ร้อง: เน้นกลางและแหลมเล็กน้อย
  • ลดเสียงบวม/ทุ้มเกิน: ลดย่านต่ำ (Low) ประมาณ 80-120Hz
  • แก้เสียงแสบหู: ลดย่านกลางสูง (ประมาณ 2-5kHz) เล็กน้อย
   Tip: ใช้ EQ เพื่อลบสิ่งที่ไม่ต้องการ มากกว่าจะเพิ่มสิ่งที่ชอบ
 
   5. การใช้ FX (Reverb / Delay) เบื้องต้น
เสียงแห้งเกินไปอาจทำให้รู้สึกจืดชืด การเติมเอฟเฟกต์ Reverb หรือ Delay เบาๆ จะช่วยให้เสียงร้องฟัง "ลอย" และนุ่มนวลขึ้น
 
วิธีใช้ FX จากมิกเซอร์:
  • หมุน FX Send บนช่องเสียงนั้นๆ (เช่น Mic Vocal)
  • ปรับระดับ FX Return เพื่อควบคุมปริมาณเอฟเฟกต์รวม
  • เลือก Preset Reverb ที่เหมาะกับสถานที่ เช่น Room, Hall, Plate
   Tip: อย่าใส่ Reverb เยอะในที่กลางแจ้ง เพราะเสียงจะฟุ้งและฟังไม่ชัด
 
   6. ตรวจสอบตำแหน่งไมค์และลำโพง (เพื่อหลีกเลี่ยง Feedback)
เสียงหอน หรือ Feedback คือฝันร้ายของทุกงาน แต่อยู่ภายใต้การควบคุมถ้าเข้าใจหลัก
 
หลีกเลี่ยง Feedback อย่างไร:
  • อย่าหันหน้าลำโพงเข้าหาไมค์
  • อย่าวางไมค์หน้าลำโพง Monitor โดยตรง
  • ใช้ EQ ลดย่านเสียงที่ Feedback บ่อย (มักอยู่ที่ 2-5kHz)
   Tip: ใช้ ไมค์ที่มีทิศทางรับเสียงแบบ Cardioid จะช่วยลดเสียงสะท้อนรอบข้าง
 
   7. Sound Check อย่างมืออาชีพ
ก่อนเริ่มงานจริง ควรทำ Sound Check เพื่อปรับระดับเสียงให้พอดีและไม่มีปัญหา
 
สิ่งที่ควรเช็ก:
  • ไมค์ทุกตัวมีเสียงไหม?
  • เครื่องดนตรีเชื่อมต่อครบไหม?
  • ระดับเสียงรวมดังพอไหม แต่ไม่แตก?
  • Monitor สำหรับนักดนตรีดังพอหรือยัง?
   Tip: ให้วงเล่นเพลงเต็มๆ อย่างน้อย 1 เพลงตอน Sound Check เพื่อดูการทำงานของระบบจริง
 
   สรุป: เริ่มง่าย ค่อยๆ พัฒนา
การเซ็ตระบบ Live Sound ไม่ใช่เรื่องยาก แค่เริ่มจากเข้าใจระบบพื้นฐาน ฝึกใช้หูฟังเสียงบ่อยๆ กล้าที่จะปรับ และเรียนรู้จากประสบการณ์
 
Checklist สำหรับมือใหม่:
[✅] รู้จักอุปกรณ์หลัก
[✅] เชื่อมต่อสัญญาณถูกต้อง
[✅] ตั้ง Gain ไม่ให้ Peak
[✅] ปรับ EQ แก้เสียงบวมหรือแสบ
[✅] ใส่ Reverb พอเหมาะ
[✅] ระวัง Feedback
[✅] ทำ Sound Check ทุกครั้งก่อนเริ่มงาน

สามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

Line@ : @millionheadpro
Facebook : millionheadpro
Instagram : millionheadpro